Fryderyk II Wielki w 1742r na mocy podpisanego preliminarium pokojowego, w którym Prusy uzyskały Śląsk i hrabstwo kłodzkie, przejął nowe ziemie i natychmiast dokonał inwentaryzacji złóż mineralnych. Wkrótce okazało się, że tereny nieopodal Ząbkowic Śląskich są zasobne w szczególny minerał rzadko występujący, a niezwykle dekoracyjny – Chryzoplaz. Minerał soczyście zielono prześwitujący światło, którego nazwa, z jęz. greckiego to połączenie słów chrysos – złoto i prasinos – zielonkawy. Król pruski osobiście zaangażował się w promocję wyrobów z własnego złoża. Słynna jest królewska tabakiera z z najcenniejszej odmiany Chryzoplazu tzw. Zelonego jabłuszka. Tabakiera zdobiona dodatkowo diamentami, złotem i Karneolem (płatki kwiatów na wieczku i wykonane z Karneolu również ze Szklar).
Jednak większa część historii kopalni, to złoża niklu odkryte ok. 1900r. W masywie Szklar stwierdził je w latach osiemdziesiątych XIX w. Adolf Reitsch, inżynier górnik z Ząbkowic Śląskich. Dlaczego nikiel? Trwająca rewolucja technologiczna, tworzone nowe projekty, również zbrojeniowe otwierały rozwiązania doskonalące między innymi broń. U progu I wojny światowej nikiel, zatrzymujący korozję w stopie ze stalą, na rynku zbrojeniowym był nader pożądanym minerałem. Główny szyb a w następnych latach osada górnicza uzyskała połączenie kolejowe. Sztolnię Robert otwarto oficjalnie w 1914 r. Eksploatacja rud w Szklarach osiągnęła produkcje na poziomie ok 350 ton czystego metalu rocznie. W późniejszym czasie zaczęto także wydobywać magnetyt i kamienie półszlachetne. Wraz ze wzrostem eskalacji i napięć wojennych, wzrastało zapotrzebowanie na nikiel. Tak zakład został wzbogacony o miejscową hutę, a właściciele mogli maksymalizować swoje zyski.
Po roku 1945, kiedy Szklary zostały objęte administracją polską, a kopalnia siłą rozpędu domykała swój żywot. Jednak Państwo sowieckie i rozpętana przez nie w 1947r. zimna wojna na nowo wytworzyła popyt na ten niezwykle ważny podczas działań wojennych minerał. W Szklarach zaczęto wydobywać nikiel, ale już na masową skalę. Nie drążono jak wcześniej chodników, a tylko metodą odkrywkową wybierano ważny metal, niszcząc inne minerały, gdyż całość urobku, bez sortowania trafiało do przetopu w miejscowej hucie. W ten sposób zniszczono rozległe poniemieckie wcześniejsze chodniki, które wg dostępnych map miały 5 poziomów i były położone na głębokości do 120 m w głąb górotworu. Główny Szyb kopalni został zachowany ze względów obronnościowych – urządzono w nim schron przeciwatomowy, który jako jeden z nielicznych przetrwał do czasów dzisiejszych.
Obecnie w Szklarach funkcjonuje Podziemna Trasa Edukacyjna, która w 2018 roku, ze względu na wyjątkowe walory geologiczno – przyrodnicze otrzymała status Rezerwatu Geologicznego, prawem chronionego, o przeznaczeniu turystyczno – edukacyjnym. Miejsce to jest udostępniane jednostkom edukacyjnym w zakresie geologii i ochrony środowiska, ale również turystom, którzy zabłądzili w te strony.
Zakres występowania to ok 81 minerałów na małej powierzchni, w jednym miejscu, a niektóre z nich jak Chryzoplaz, to niespotykane na skalę światową pokłady cennego surowca, który w tej najcenniejszej postaci występuje jeszcze tylko w sześciu miejscach na świecie.
Zwiedzanie z latarkami, temperatura ok. 8 st C. więc trzeba się ubrać, płatność gotówką lub Blikiem (przelew na telefon).
więcej na https://kopalniaszklary.pl/
25 km od Apartamenty Folwark Boguszyn
